گذری بر شهر سیسیل ایتالیا
سیسیل بزرگترین جزیره در ایتالیا و دریای مدیترانه است، سرزمینی شگفت با تاریخی غنی و سنت‌هایی مستحکم، مکانی که در آن هنر و فرهنگ با زیبایی‌های شگفت انگیز طبیعت در هم تنیده‌اند. از دریا تا کوهستان و نواحی روستایی، از آتشفشان‌ها تا روستاهای ماهی گیری، چه بسیارند عواملی که شما را به سفر به سیسیل فرا می‌خوانند. همان طور که فردریک دوم، پادشاه قرون وسطایی سیسیل، گفته است: «من به بهشت خداوند غبطه نمی خورم، زیرا همینک از زندگی در سیسیل بسی شادمان و راضی‌ام».
چه جاهایی را در سفر به سیسیل نباید از دست داد؟ مکان‌هایی که می‌توان ذکر کرد بسیارند اما اگر بخواهیم ده مکان برجسته و نمادین این ناحیه را برشمریم به این فهرست خواهیم رسید:
- تائورمینا: اقامت گاهی برای هنرمندان، با جایگاهی سراسرمنظره میان دریا و کوهستان، شهری ظریف که گنجینه‌هایی شگفت را در خود دارد، همچون تئاتر حیرت‌انگیز یونانی.
- راگوزا ایبلا؛ قدیمی ترین محله‌ی شهر راگوزا که بر فراز تپه‌ای در کوهستان آیبلائین جای گرفته است و با داشتن بیش از پنجاه کلیسا و قصر پرزرق و برق به خود می‌بالد.
- اسکالا دئی تورکی: با صخره‌های سفیدش که بر فراز دریای آبی برافراخته شده یکی از زیباترین ساحل‌های سرتاسر سیسیل است.
- جزایز ایولییَن: هفت جزیره، هر یک متفاوت با دیگری، با ساحل‌ها و خلیج‌های کوچک رؤیایی و دو آتشفشان فعال که برای راه پیمایی مناسب‌اند.
- سیراکوزا و جزیره‌ی اُرتیجا: شهری هنری و شگفت آور با یکی از بزرگترین مناطق باستان‌شناختی حوزه‌ی مدیترانه.
- پالرمو: با داشتن میراثی وسیع، از سبک نورمن‌ها تا سبک اعراب، از به یادمانده‌های یونانی تا به یادمانده‌های اسپانیایی، پایتخت این ناحیه محل آمیزش فرهنگ‌های مختلف، و مکانی برای بازارهای خیابانی زنده و پرشور است.
- آگریجِنتو و دره‌ی معابد: این شهر به سبب پارک باستان شناختیِ به نیکی برجای مانده‌اش، که بزرگترین پارک از این گونه در جهان است، به مقصدی محبوب بدل شده است.
- نوتو: پایتخت بی‌اماواگر سبک باروک در سیسیل، با میراثی هنری متشکل از کلیساها و قصرهای نفس گیر.
- لامپدوزا: به دریای حیرت آور و سواحل زیبایش، همچون جزیره‌ی خرگوش، که یکی از زیباترین‌ها در دنیا است، می‌بالد.
- شهر سان ویتو لو کاپو و منطقه‌ی حفاظت شده‌ی زینگارو: غربی‌ترین بخش جزیره‌ی سیسیل سواحلی اعجاب انگیز، محوطه‌های باستان شناختی بی‌نظیر و طبیعی پراحساس، همچون منطقه‌ی حفاظت شده‌ی زینگارو، را در خود دارد.
در فهرست میراث جهانی یونسکو هفت مکان از سیسیل وجود دارد. افزون بر شهرهای دوران باروک ــ یعنی نوتو، مُدیکا و راگوزا ــ جزایر اییولی، دره‌ی معابد در آگریجنتو و سیراکوزا به‌همراه گورستانِ صخره‌ایِ نکروپولیس در پانتالیکا، این عنوان وزین همچنین به کوه اتنا ــ که یکی از نمادین ترین و فعال ترین آتشفشان‌ها در جهان است ــ به ویلا رومانا دل کازاله در نزدیکی شهر پیاتزا آرمرینا، و به پالرموی نورمن ـ‌عربی و کلیساهای جامع چِفالو و مون رئاله ــ که گذرگاهی است با ارزش هنری فراوان در تاریخ نورمن ـ‌عربی ــ نیز عطا شده است.
چه کار کنیم؟
در سیسیل به کارهای زیادی می‌توان پرداخت: گذراندن وقت در کنار دریا یا پیاده روی در کوهستان، شرکت کردن در مراسم سنتی فولکور یا لذت بردن از ورزش‌های هیجان‌انگیز. همه‌ی جای این منطقه و در سرتاسر سال تفریحات گوناگونی در دسترس شما است.
دریای سیسیل و ساحل‌هایش از زیباترین‌های حوزه‌ی مدیترانه هستند: نمی‌توان از وسوسه‌ی لذت بردن از زندگی در ساحل ــ بر خطوط ساحلی زیبا و جزایر فراوانش ــ رهایی یافت. اغلب زیباترین ساحل‌های این ناحیه چنین فهرست می‌کنند: ساحل سان ویتو لو کاپو، سواحل کوچکی که در میان معدن‌های سنگ توف در کالا روسا، در جزیره‌ی فاوینیانا، وجود دارند، جزیره‌ی خرگوش در لامپدوزا ــ که همیشه در فهرست بهترین ساحل‌های جهان جای دارد ــ ساحل سفید و صخره‌ایِ اسکالا دئی تورکی در رئالمونته، ساحل کوچک کالا کاپرِریا، درون منطقه‌ی حفاظت شده‌ی زینگارو، ایزولا بلا در تائورمینا، ساحل کالاموسکه میان وندیکاری و نوتو، ساحل موندلو در نزدیکی پالرمو، و ساحل اعجاب آمیز ایزولا دله کورنتی در پورتوپالو، جنوبی ترین نقطه‌ی سیسیل، آنجا که دریای ایونی به دریای مدیترانه متصل می‌شود. توصیه‌ی اکید ما سیاحت با قایق در مجمع الجزایر اییولی یا جزایر اِگادی یا در مسیر ساحلی پانتلریا یا لامپدوزا است.
علاقه مندان به راه پیمایی در سیسیل ناامید نخواهند شد. در این منطقه می‌توانید کوره راه‌های سراسر منظره‌ی فراوان یا دامنه‌های شیب دار آتشفشان‌های نیمه خاموش را بنوردید. در جزایر ایولی دو آتشفشان استرومبولی و وولکانو جای گرفته‌اند؛ در چند کیلومتری کاتانیا می‌توانید به سراغ کوه اِتنا، که با ۳۳۵۰ ارتفاع بلندترین کوه آتشفشانی اروپا است، بروید و از آن صعود کنید. می‌توانید با طی نمودن کوره راه‌هایی که از حیث زمان و میزان دشواری متفاوت‌اند به قله‌ی کوه برسید و شب را در بالادست در یکی از کلبه‌های کوهستانی پرشمار بگذرانید؛ گزینه‌ی دیگر این است که در تورهای آفْ‌رود شرکت کنید یا با تله کابین تا ارتفاع ۲۵۰۰ متری بروید (در صورت تمایل می‌توانید از آنجا تا ارتفاع ۲۹۰۰ متری را با ماشین جیپ طی کنید).
در این منطقه مسیرهای بسیاری برای قدم زدن یا اسب سواری خواهید یافت: برای مثال بر رشته کوه پِلوریتانی و نِبرودی، در شمال شرق سیسیل، یا در پارک مادونیه که منطقه‌ای حافظت شده با فاصله‌ای اندک از پالرمو است، و همچنین در طبیعت حفاظت شده‌ی آلکامو یا حوالی گورستان نکروپولیس در پانتالیکا، بزرگترین گورستان اروپا، که از میان جویبارها و ژرف دره‌های آهکی می‌گذرد. در تنگ دره‌های آلکانْتارا، در فاصله‌ی میان میان مسینا و کاتانیا، نیز می‌توان از دره نوردی، رودسواری و بادی رفتینگ لذت برد. اگر راه پیمایی مورد علاقه‌ی شما است می‌توانید کامینو ایبلِئو را امتحان کنید، معبری جذاب در طبیعت که مسیر پیچ در پیچی به طول ۱۵۰ کیلومتر را در حوالی نامسکون و بدون جاده‌ی سیسیل ــ در کوهستان ایبلِئی و با گذر از استان‌های راگوزا، سیراکوزا و کاتانیا ــ طی می‌کند؛ یا می‌توانید به کشف منطقه‌ی باستان شناختیِ کاوا دیسپیکا و طبیعت آن بپردازید، ژرف دره‌ای که به دست طبیعت و به مرور زمان در فلات ایبلئی پدید آمده است. اگر در پی چیزی متفاوت هستید، می‌توانید راه پیمایی با الاغ را در پارک معدن کاویِ فلوریستلا، که نمونه‌ای مهم از باستان شناسی صنعتی در اطراف پیاتزا آرمرینا است، تجربه کنید، یا می‌توانید به دریاچه‌های نمک تراپانی و پاچِکو، که امروزه به محوطه‌ی طبیعیِ حفاظت شده‌ای تحت نظارت بنیاد جهانی طبیعت (WWF) بدل شده‌اند، سر بزنید، یا آنکه به منطقه‌ی حفاظت شده‌ی وندیکاری بروید، واحه‌ای در دستانِ حیات وحش که به طول هشت کیلومتر در کنار سواحل زلال و درخشان کشیده است.
شما می‌توانید با خودرو یا دوچرخه مسیری فرهنگی و غذایی را در یکی از سیزده جاده‌ی نوشیدنی و غذا در سیسیل طی کنید، که در میان این جاده‌ها جاده‌ی نوشیدنیِ وال دی نوتو، جاده‌ی نوشیدنیِ اریچه (با تضمین منشأ)، جاده‌ی نوشیدنی و چشیدنیِ وال دی ماتزارا و جاده‌ی نوشیدنی تره سیکانه برجسته‌اند. در مسیر می‌توانید به نوشیدنی فروشی‌های خانوادگی سری بزنید و از محصولات محلی که کانون گرد هم آمدن تاریخ، طبیعت و مزه‌اند لذت ببرید.
به لطف آب و هوای معتدل و ترکیبات خاص خاک سیسیل، این منطقه مفتخر به داشتن حمام‌های سنتی طبیعی است که به دوران باستان باز می‌گردد. در اِجِستا آب‌های اجستایی جای گرفته‌اند، حمام‌های آب داغ آلکالاین و گوگردی که از حیث مواد معدنی بسیار غنی‌اند و می‌توان برای حمام داغ، گِل درمانی و آنتروتراپی از آن‌ها بهره برد، همچنین می‌توان به سراغ حمام‌های طبیعی در جزیره‌ی وولکانو و حمام‌های فضای آزاد در دریاچه‌ی آیینه‌ی ونوس در جزیرده‌ی پانتالرِیا رفت.
اگر کودکی به همراه خود دارید، فرصت رفتن به نمایش پوپی در سیسیل را نمی‌توانید از دست بدهید، نمایشی که با عروسک‌های سنتی سیسیلی همراه است: نمایش‌ها در محل تئاتر عروسکی سیراکوزا، در تئاتر کارلو مانیو و در تئاتر اپرای عروسکی در پالرمو برگزار می‌شوند. افزون بر این‌ها در نزدیکی کاتانیا اتنالند، که بزرگترین پارک تفریحی در جنوب ایتالیا است، شهر علمِ کاتانیا و سه پارک آبی قرار دارند: اتنالند در بِلپاسو (کاتانیا)، شیولاندیا در کاماراتا (آگریجنتو) و آکواپارکه کُنْته در سومّاتینو (کالتانیستا).
بعضی از مهمترین رویدادهای دوره‌ایِ سیسیل را چنین می‌تواند برشمرد: کارناول آچیرِئاله، یکی از مشهورترین کارناوال‌ها در سراسر ایتالیا، همراه با رژه‌ی عراده‌های کارناوال و عراده‌هایی که پر از گل‌اند؛ جشنواره‌ی گلِ عید کورپوس دومینی در خیابان‌های نوتو در ماه می؛ جشنواره‌ی ورزشی و تاریخی نرمن‌ها، به همراه البسه‌ی قرون وسطایی، که در پیاتزا آرمرینا در ۱۲، ۱۳ و ۱۴ آگوست برگزار می‌شود؛ و رقص شیاطین، سنتی فولکور و دینی که در پیوند با جشن‌های ایستر است و در پریتزی در استان پالرمو برگزار می‌شود. مهترین رویدادهای دینی در پالرمو جشنواره‌ی قدیس روزالینا است، رژه‌ای بسیار دیدنی که در ماه ژولای به پا داشته می‌شود؛ در کاتانیا مهمترین رویداد سالانه جشنواره‌ی قدیس آگاتا است، جشنواره‌ای مذهبی که هر سال بین سوم تا پنجم فوریه و در دوازدهم فوریه و هفدهم آگوست بر پا می‌شود و با به راه افتادن قدیس، حامی شهر، در خیابان‌ها جشن‌ها به اوج خود می‌رسند. در فاصله‌ی ژوئن و ژولای در تائورمینا جشنواره‌ی بین المللی فیلم تائورمینا برقرار است؛ در طی همه‌ی تابستان می‌توانید روی برنامه‌ای فشرده از کنسرت‌ها با ستارگان موسیقی معاصر، اپراها و باله‌ها حساب کنید؛ در اوایل ماه مارس در آگریجنتو جشنواره‌ی گل دهیِ بادام برقرار است، همراه با رژه‌های فولکلور و گروه‌های موسیقی در حال حرکت. در ماه می در سان ویتو لو کاپو جشنواره‌ی بادبادک‌ها به پا داشته می‌شود و علاقه مندان به بادبادک را از همه‌ی دنیا به سوی خود می‌کشاند؛ در ماه سپتامبر زمان برگزاری جشنواره‌ی غذاییِ کوس‌کوس است به همراه کنسرت‌ها و نمایش‌ها.
خوردنی‌ها
غذاهای سیسیلی در همه‌ی دنیا مشهور و محبوب‌اند: مسافرت به قصد کشف سیسیل به ویژه سفری است در غذاهای خاص این منطقه که همه ترکیبی درخشان از رنگ و طعم‌اند.
عموما بهترین آغاز برای یک وعده‌ی غذایی سیسیلی تنوعی غنی از پیش‌غذاها است: از ترکیبِ ساده‌ی زیتون، پنیر و ورقه‌های گوشت سردشده تا پیش‌غذای کلاسیکِ کاپونتا (سبزیجات سرخ‌شده به‌همراه گوجه فرنگی و یک سس ترش و شیرین)، اینْوُلتینی دی ملانزانا (رول بادمجان) یا پارمیجانا دی ملانزانه، بادمجان سرخ شده که در فر به همراه گوجه‌فرنگی، ریحان، سیر و یک یا چند پنیر گراتینه شده است.
در مورد نخستین مرحله‌ی غذای اصلی انتخاب‌ها بسیارند، و بسته به منطقه غذاهای محلی بسیاری در معرض انتخاب شما هستند. برجسته ترین نام‌ها در میان این غذاها چنین هستند: پاستا آلّا نرماله، که از کاتانیا می‌آید (معمولا از پاستای ماکارونی به همراه سس گوجه فرنگی، بادمجان سرخ شده و پنیر ریکوتای نمکی درست می‌شود)؛ پاستا کون له سارده که با پاستای بوکاتینی، ساردین تازه و رازیانه‌ی وحشی درست می‌شود؛ بوزیاته، نوعی پاستا که ویژه‌ی منطفه‌ی تراپانی است و بهترین طعمش وقتی است که با پستو آلّا تراپانِزه ــ با گوجه فرنگی، ریحان، سیر، بادام و پنیر پِکورینو ــ ترکیب شود.
دومین وعده‌ی غذای اصلی در عادت اهالی سیسیل بیشتر با ماهی عجین است. غذاهای زیر را حتما امتحان کنید: سارده آ بِکّافیکو، ساردین رل شده‌ی خوش طعمی که به‌همراه پنیر پکورینو و کشمکش تهیه می‌شود؛ پولْپِتّه دی آلیچی (کوفته‌‌ی گوشتِ ماهی آنشوا)؛ اره ماهی به سبک سیسیلی با گوجه فرنگی گیلاسی و گیاه کَبَر؛ اگر غذاهای گوشتی را ترجیح می‌دهید، باید فالسوماگرو یا بروچولونی، رل بزرگی که با پنیر و سبزیجات پر شده است، را بچشید.
اگر در سیسیل کسی به شما دسری تعارف کرد دست رد به سینه‌اش نزنید، زیرا دسرهای سیسیل حقیقتا خوش طعم‌اند. مشهورین این دسرها کانّولو است، خمیر شیرینی پزی سرخ‌شده که با پنیر ریکوتای گوسفندی و چیپس شوکولات پر شده و با خلال پوست پرتقال یا با پسته تزیین شده است؛ دسری با همان میزان شهرت کاسّاتا نام دارد که با قرار دادن پنیر ریکوتا، چیپس شکلات، میوه‌های شکرپوش و خمیر بادام بر روی یک کیک اسفنجی تهیه می‌شود؛ همچنین آب نباتِ کرم بادام را هم نباید از یاد برد، می‌توانید در هر شیرینی فروشی‌ای در سیسیل این دسر شیرین را پیدا کنید.
اما اگر ترجیح می‌دهید در حال حرکت چیزی بخورید، انبوهی از غذاهای خیابانی پیش روی شما است: همچون آرانچینی، کوفته برنجی‌های پوشیده‌شده با نان که با گوجه فرنگی، ماهی یا سس گوشت پرشده‌اند و سرخ می‌شوند؛ در پالرمو، این غذاهای خیابانی معمول و رایج‌اند: پان اِ پانِلّه ــ نوعی پنکک که با آرد نخود تهیه می‌شود ــ کروکه ــ کوفته‌هایی که با سیب‌زمینی و تخم‌مرغ درست می‌شوند و سپس با خرده نان پوشانده و سرخ می‌شوند ــ اِسفینچونه ــ شبیه پیتزا اما طعم‌گرفته از گوجه‌فرنگی، پیاز، آنشوا و مرزنجوش ــ و پانه کونزتو ــ نان طعم گرفته از روغن، گوجه فرنگی تازه، مرزنجوش، ماهی آنشوا، نمک و فلفل و همچنین پیاز و پنیر. گرانیتا به همراه نان بریوش برای همه‌ی اوقات روز مناسب است و حتی در سیسیل برای صبحانه نیز مصرف می‌شود؛ این غذا گونه‌های خوشمزه‌ی بسیاری دارد (توصیه‌ی ما خوردن گرانیتای بادام یا توت است)