دیدنی‌ها
ونتو به لطف ونیز ــ شهر مرکزی این منطقه ــ نخستین مقصد توریستی، از حیث تعداد بازدید کنندگان، در ایتالیا و یکی از نخستین‌ها در اروپا است؛ اما تنها دلیل سفر به ای ناحیه، آب های شگفت انگیز نیست. ونتو دربردارنده‌ی شهرهای هنری و روستاهای کوچک تاریخی، واحه‌های طبیعی و کوهستان‌ها، قلعه‌های برج و بارودار، خانه‌های اشرافیِ روستایی، و اقامتگاه‌های کنار دریا و دریاچه برای تعطیلات است.
در ادامه ده مقصد مشهور که ارزش سفر کردن را دارند به شما معرفی می‌کنیم:
- ونیز: این شهر به همراه تالابش در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. ونیز به سبب گنجینه‌های هنری و تاریخی گسترده‌اش شهری شگفت‌آور است؛
- ویلاهای روستایی منطقهی پالادیو: این ویلاها که در میانه‌ی قرن شانزدهم ساخته شده و در گوشه به گوشه‌ی استان وینچِنزا، پادوا، ترویزو و روویگو پراکنده‌اند، جزئی مهم از میراث منطقهی پالادیو به حساب می‌آیند؛
- دولمیتی بلونِزی:این منطقه یکی از زیباترین کوهستان‌های دنیا است و بعضی از کوه‌های مهم رشته کوه دولمیتی، همچون سه قله‌ی لاواردو، مارمولادا و مونته چیوِتا، را در خود دارد؛
- تپه‌های پروسکو: در این تپه‌های پوشیده با موزار، در فاصله‌ی میان کونِلیانو و والدوبیادِنه، نوشیدنیای با شهرت جهانی تولید می‌شود؛
- ورونا:شعر عشق و اپراهای بزمی، شهری آراسته و سرشار از جذابیت‌ها؛
- دلتای رود پو:منطقهی آبی حفاظت شده‌ی بزرگی است میان جریانِ آبیِ پو دی گورو و رودخانه‌ی آدیجه، که حدود ۳۰۰ گونه پرنده در آن ساکن‌اند و مقصدی محبوب برای علاقه مندان به زندگی پرندگان است؛
- دریاچه‌ی گاردا: در مسیر ساحل شرقی این دریاچه روستاهای چشم نوازی وجود دارند، اما افزون بر این‌ها اقامت گاه‌هایی با حمام‌های طبیعی، مسیرهای راه پیمایی و پارک‌های تفریحی نیز در ساحل این دریاچه یافته می‌شوند؛
- سیتادلا: شهری برج و بارودار با سابقه‌ای قرون وسطایی که در چند کیلومتری پادوا قرار دارد؛
- پادوا: شهری با ظرافت که می‌ارزد حتی صرفا برای تحسین شاهکار نقاشی جوتو بر دیواره کلیسای اسکروونیی به آن سفر کرد؛
- باسانو دل گراپا: شهری جای گرفته بر کوهپایه‌ی مونته گراپا که به سبب پل چوبی‌‌اش ــ که به دست پالادیو طراحی شده است ــ و مرکز قدیمی و تاریخی‌اش از شهرت برخوردار است؛
ونیز و مکانهای نمادین‌اش در سرتاسر جهان شناخته شده هستند
میدان مرقس قدیس با برج ناقوسش، بازیلیکای مرقس قدیس و قصر امیر ونیز (دوج)، پل ریالتو، قصرها و کلیساها، کانال‌ها و خیابان‌ها (که کالی خوانده می‌شوند)، و همچنین کارناوال ونیز و مسابقه‌ی قایق رانی تاریخی‌اش (رِگاتا)، شیشه‌ی ونیزی و توربافته‌های منطقهی بورانو.
ونیز تنها جایی در منطقهی ونتو نیست که به بودن در فهرست میراث جهانی یونسکو می‌بالد؛ مناطق حفاظت‌شده در ونتو نیز از چنین افتخاری برخوردارند، از جمله شهر ورونا ــ با استادیوم جای گرفته در آن، مرکز خاطره‌انگیز و تاریخی‌اش، و خانه‌ی ژولیت که با رویدادهای رومئو و ژولیت شکسپیر در پیوند است ــ وینچنزا و ویلاهای روستاییِ منطقهی پالادیو، باغ گیاه‌شناسی پادوا ــ قدیمی ترین باغ گیاه‌شناسی دانشگاهی در جهان که فعالیت آن به سال ۱۵۴۵ میلادی باز می‌گردد ــ رشته کوه دولمیتی ــ که بزرگترین منطقهی اسکی جهان در آن جای دارد ــ و در نهایت متأخرترین این همه که موزارهای تپه‌های پروسِکَو است.
چه بکنیم؟
در گوشه گوشه‌ی منطقهی ونتو حقیقتا فعالیت‌های متنوع و هیجان‌انگیزی در دسترس است که نیازهای همه نوع مسافر را برآورده می‌سازد. از بازدید مکانهای فرهنگی تا پی گرفتن فعالیت‌های ورزشی، از راه پیمایی کوهستانی تا پناه گرفتن در واهه‌های طبیعی، و گذر از میان اقامت‌های پیرامون آب گرم‌های طبیعی، پارک‌های مضمونی، و روستاهای سرشار از تاریخ. بر کوهستان‌ها و تپه‌های این منطقه مسیرهای راه پیمایی بسیارند. پارک ملیِ دولومیتی بِلونِزی محل عبور جاده‌های تپه‌ای آلپی ـ دولومیتی شماره یک و دو و همچنین شبکه‌ای از بیش از ۲۰۰ کیلومتر کوره راه است (در کل ۵۲ کوره راه و ۴ راه آهنکوب)؛ این پارک همچنین مسیرهایی مضمون محور و جاده‌هایی برای اسب سواری و دوچرخه سواری کوهستانی را در خود دارد. مکانی کلاسیک برای عاشقان کوهستان جاده‌ی تونلی شماره‌ی ۵۲ در ابرکوهستانِ پازوبیو است، شاهکاری اعجاب آور از مهندسی نظامی، که ارتش ایتالیا در خلال جنگ جهانی اول آن را ساخته است و که هم از منظره‌ای باشکوه و هم ارزشی تاریخی برخوردار است؛ همچنین است جاده‌ی سنتییِرو دله ودته که در میان تپه‌های پروسکو می‌پیچد و دهلیزها و خندق‌هایی را در میان می‌گیرد که عمری به اندازه‌ی جنگ جهانی اول دارند.
افزون بر این‌ها باید از تپه‌های اِئوگانی در استان پادوا نام برد که در حدود سی کوره راه برای راه پیمایی در خود دارند ــ همچون آلتا ویا دئی کولی ائوگانی، سنتیِرو آتستینو و سنتیِرو ناتورالیستیکو دئی کولی ائوگانی چنترالی ــ و نیز مسیرهایی برای مشتاقان دوچرخه سواریِ کوهستانی (برای مثال کوره راهی بلند و حلقوی به طول ۶۳ کیلومتر)، دیوارهای صخره نوردی و عمیق ترین استخر غواصی جهان، با نام وای کوآرانتا ــ دیپ جوی. در پارک لسینا، در فاصله‌ی ورونا و رشته کوه مونت بالدو، که منطقه‌ای است با ویژگی‌های زمین شناختی و طبیعی چشم گیر، مسیرهای راه پیمایی و موزه‌های سنگواره محورِ متعددی وجود دارد.
اما از حیث ورزش‌های زمستانی، منطقهی ونتو از ۵۴۰ کیلومتر دامنه برای اسکی بازی برخوردار است و اسکی بازان و اسنوبورد سواران می‌توانند در این چشم انداز مهیج و در زیباترین کوهستان دنیا اوقات خوشی را بگذرانند. در کورتینا دامپتزو، ملکه‌ی کوهستان دولومیت، که اقامت گاهی مشهور برای ایام تعطیلات و همچنین مقصدی برای مسافران ثروتمند دنیا است، دامنه‌ای ۱۲۰ کیلومتری قرار دارد، و همچنین یک پارک زمستانی ۶۰ کیلومتری برای اسکی سواری میان استانی و سورتمه سواری. اما در منطقهی اسکی بازی آرابا ـ مارمولادا می‌توانید بر ۶۳ کیلومتر دامنه‌ی بسیار پرمنظره اسکی سواری کنید؛ یک مرحله دورتر مسیر دایره‌ای اسکی بازی سلاروندا (به طول ۴۰ کیلومتر در میان آرابا، وال گاردنا، آلتا بادیا و وال دی فاسا) در پای کوه با عظمت مارمولادا، مرتفع ترین قله‌ی کوهستان دولومیت، قرار گرفته است که می‌توانید برای اسکی بازیِ بینا استانی یا لذت بردن از تفریحات پارک زمستانی ــ که برای خانواده‌ها هم مناسب است ــ سری به آن بزنید. در منطفه‌ی اسکی بازی چیوتا، در میان آلگه، سلوا دی کادوره و وال دیت زولدو، ۸۰ کیلومتر دامنه و دو پارک زمستانی، به همراه امکانات اسکی بازی در طول شب، وجود دارد.
ونتو یکی از آن مناطقی در ایتالیا است که بیشترین مسیرهای دوچرخه سواری را در خود دارند؛ یکی از جالب ترین مسیرهای دوچرخه سواری جیراسیله، یا مسیر سبز سیله، است با شبکه‌ای از ۱۲۵ کیلومتر خط دوچرخه سواری (که می‌توان با قایق نیز آن را پیمود) که از میان پارک طبیعی منطقهی رودخانه‌ی سیله در ناحیه‌ی ترویزو عبور می‌کند؛ در استان ترویزو همچنین می‌توان بر مسیر دوچرخه سواری ترویزو ـ اوستیگلیا که موازی خط راه آهن قدیمی کشیده شده است دوچرخه سواری کرد، مسیری ۱۱۸ کیلومتری که از سر تا سر منطقه تا استان مانتوآ می‌گذرد. بر فلات آزیاگو مسیرهای فراوانی برای دوچرخه سواری کوهستانی می‌توان یافت ــاز کوره راه‌های آسان رو که برای خانواده‌ها نیز مناسب‌اند تا مسیرهای پرمخاطره ترــ همچون جیرو دله مالگه، استرادا دل وکیو ترنینو و مسیرهایی که بر کوه ارتیگارا، که نمادی است از جنگ جهانی اول، جای گرفته‌اند. اگر خواهان چیزی بیش از دوچرخه سواری صرف هستید، گردش با دوچرخه در مسیر طولانی دوچرخه سواری میان ونیز تا مونیخ (با ۵۶۰ کیلومتر طول)، که از ایتالیا، اتریش و آلمان می‌گذرد، را در برنامه‌ی خود بگذارید. در دلتای رود پو، میان ونتو و امیلیا رومانیا، می‌توانید در کوره راه‌های طبیعی متنوعی که در دسترس است به دوچرخه سواری بپردازید و طبیعت نوردی‌ای واقعی را با دوچرخه تجربه کنید (دلتای رود پو برای تماشای زندگی پرندگان نیز مکان مناسبی است). در این منطقه همچنین می‌توانید از عکاسی طبیعت لذت ببرید، با قایق یا کایاک به دل آب بزنید یا اسب سواری کنید.
ونتو با مسیر ساحلی ۱۶۰ کیلومتری‌اش موقعیت‌های بسیاری را برای ورزش‌های آبی در اختیار شما قرار می‌دهد. در فاصله‌ی میان بیبیونه و کاوالینو می‌توانید از والیبال ساحلی، قایق رانی، موج سواری، اسکی آبی و دوچرخه سواری لذت ببرید؛ ورزش‌های آبی همچون قایق سواری، سوار شدن بر قایق‌های کوچک و غواصی همچنین در دریاچه‌ی گاردا نیز در دسترس شما هستند. علاقه مندان به گلف میدان‌های ۱۸ یا ۲۷ چاله‌ای بسیاری را در سرتاسر این منطقه پیش روی خود دارند، از مناطق روستانی تا تپه‌ها، از کنار دریا تا کوهستان. کلوب گلف ویلا فرانکا در کوستوتزا، کلوب گلف پادوا، کلوب گلف آزیاگو و کلوب گلف ونتزیا بعضی از این میدان‌های گلف هستند.
اگر در پی آرامش و سلامتی هستید، آبانو ترمه و مونته گروتو، که بر تپه‌های اِئوگانی جای گرفته‌اند، استراحتگاه های بسیاری را برای درمان‌های مرتبط با آب گرم طبیعی و گل درمانی در اختیار شما می‌گذارند؛ بیبیونه که اقامت‌گاه مشهوری برای ایام تعطیلات در کنار دریا است، استخر‌ها و حمام‌های آب‌گرم بزرگی در خود دارد که برای بهره بردن از درمان‌های آبی‌ـ گلی می‌توانید از آن ها استفاده کنید؛ پارکو ترماله دل گاردا متعلق به ویلا دئی چدری در کولا دی لاتزیزه، با فاصله‌ای چند قدمی با دریاچه‌ی گاردا، برای دریاچه‌های آب گرم خود که در میان پارکی با درختان چند صدساله جای گرفته است، شهرت دارد.
شرکت در یک کنسرت یا یک اپرا در میدان نمایشی ورونا تجربه‌ای بی‌همتا است، به ویژه در ایام جشنواره‌ی اپرای این میدان نمایشی که جشنواره‌ای مهم در موضوع اپرا است و تابستان‌ها برگزار می‌شود. آنانی که دستی در چشیدن نوشیدنی‌ها دارند می‌تواند به سراغ جاده‌های نوشیدنیِ فراوان این منطقه (در کل منطقه ۱۶ عدد) بروند، از والپولیچِلا تا تپه‌های اِئوگانی، از جاده‌ی نوشیدنی تپه‌های پروسکو تا جاده‌ی نوشیدنی پیاوه یا باردولینو.
برای سرگرمی کودکان رفتن به بعضی مکان‌ها گریز ناپذیر است: پارک‌های تفریحی در منطقهی گاردا، همچون گاردالند، آکواریوم حیات آبی، استودیوهای فیلم سازی مووی لند، پارک آبی کانواورلد پارک روزگار قرون وسطا در لاتزیزه، پارک طبیعی ناتورا ویوا و پارک ـ باغ سیگورتا.
بعضی از رویدادهای این منطقه را نباید از دست داد: جشنواره‌ی ردن‌توره که در سومین یکشنبه‌ی ماه جولای در ونیز برگزار می‌شود و در اولین یکشنبه‌ی ماه سپتامبر مراسم تاریخی رگاتا بر پا است؛ در فاصله‌ی اواخر آگوست تا اوایل سپتامبر جشنواره‌ی فیلم ونیز که قدیمی‌ترین جشنواره‌ی فیلم در دنیا و بخشی از رویدادهای دوسالانه‌ی ونیز (افزون بر سینما دربرگیرنده‌ی رویدادهایی مربوط به هنر، معماری، موسیقی، تئاتر و رقص) است، به پا داشته می‌شود؛ بازهای شطرنج در ماروستیکا در دومین آخرهفته‌ی ماه سپتامبر در سال‌های زوج میان شطرنج بازان (بی مشارکتِ کامپیوترها) برگزار می‌شود؛ وینیتالی نیز هرساله در ماه آوریل پذیرای علاقه مندان به نوشیدنی از سرتاسر دنیا است.
چشیدنی‌ها
آشپزی در ونتو ریشه‌هایی باستانی دارد و به لطف ونیز، که مدت‌ها دروازه‌ی اروپا به سمت شرق به حساب می‌آمده، نخستین جایی در اروپا است که از خوردنی‌ها و موارد خوراکیِ به‌ارمغان‌آورده شده از سرتاسر جهان استقبال کرده است، خوردنی‌هایی همچون ذرت، شکر، ماهیِ روِغن و برنج. چهار عنصر اصلی آشپزی ناحیه‌ی ونتو برنج، پولِنْتا (شوربای ذرت)، لوبیا و باکّالا (ماهی روغن نمکی) است که با روش‌هایی بیرون از شمار در مناطق مختلفِ این ناحیه آماده و با سبزیجات پرشماری ترکیب می‌شوند، همچون رادیکیو روسو دی ترِویزو، رادیکیو واریِگاتو دی کاستل فرانکو، مارچوبه‌ی سفید و پیاز.
برای باز شدن اشتها یک وعده‌ی خوب و مناسب را می‌توان چنین آغاز کرد: با پاته‌ی فگاتو آلا ونتزیانا، جگر گوساله با پیاز، مقداری از گوشت نمک سود متعارف، برای مثال سوپرِسا یا سالامی اسب یا پنیر (همچون آزیاجو، مونتازیو یا پرُوُلونه والپادانا)، ساده این سائور، ساردین طعم گرفته با پیاز به همراه سس ترش و شیرینی که همیشه در کنار چیکِتی، اسنک‌های کوچک ونیزی که در کافه‌های سنتی (باکاری) می‌توانید پیدایشان کنید.
در گزینش اولین غذای اصلی نمی‌توان از پاستائه فازوی آلا ونتا نام نبرد، سوپ لوبیای خوش طعمی که در آشپزی سنتی کشاورزان ریشه دارد؛ یا از ریزی اِ بیزی، پلو به همراه نخود سبز، چیزی میان ریزوتو و سوپ؛ یا از بیگولی، نوعی پاستای دراز که در سرتا سر ونتو رواج دارد و با دستورهای مختلف پخته می‌شود، مثلا با سس گوشت اردک (بیگولی کو آلارنا یا با پیاز و ساردین (بیگولی کو له ساردله).
در میان دومین غذاهای اصلی که هوش ربایند می‌توان از باکالا نام برد، ماهی روغنی نمکی ــ برای مثال به سبک ویچنتزا، با گوجه فرنگی، ریحان و پیاز ــ یا مانته کاتو، کرم خوش طعمی که با روغن، سیر و جعفری تهیه می‌شود؛ از دیگر غذاهای اصلی مرحله‌ی دوم می‌توان از فگاتو آلا ونتا، جگر گوساله با پیاز، لوماچینه آلا ونتا، حلزون دریایی پخته شده به همراه سیر و جعفری، یا اسپتزاتینو دی موسو، گوشت الاغ که با سبزیجات و نوشیدنی پخته می‌شود و همراه پولِنتای زرد یا سفید صرف می‌شود.
در میان دسرها آنچه پیشنهاد می‌توان کرد چنین است. تیرامیسو، که در سرتاسر ایتالیا مشهور و رایج است، پینتزا، دسری که با میوه‌های خشک شده و لیوانی کوچک از گراپا تهیه می‌شود، فرگولوتا، نان‌شیرینی‌ای ترد که با بادام و طعم دهنده تهیه می‌شود، و در ایام کریسمس، پاندورا که دسری از آنِ این ایام از منطقهی ورونا است.
اگر دل بسته‌ی غذاهای خیابانی هستید، می‌توانید به چیکِتی با کوفته‌های گوشتی، کروستینی کُن ایل باکّالا (نان تست به همراه ماهی روغنی نمکی)، سارده این سائور، گوشت نمک سود و پنیر با نوشیدنی یا اسپریتز، یا کارتوچو دی پِشه فریتو (ماهی سرخ شده که در یک مخروط کاغذی سرو می‌شود)، پولینتا و سالسیچا (سوسیس) یا پانینو کول فرومای (ساندویچ پنیر) و پاستین، گوشت ورقه شده‌ی گاو مشابه سوسیس.
منطقهی ونتو سرزمینِ نوشیدنی‌های باکیفیت است: متخصصان نوشیدنی ممکن نیست آمارونه دلا والپولیچِلا، نوشیدنیای با ضمانت اصالت و کیفیت که صرفا در ناحیه‌ی والپولیچِلا در استان ورونا تولید می‌شود، را نستایند، یا سوآوه سوپِریوره، نوشیدنیای با ضمانت اصالت و کیفیت از آن منطقهی ورونا، یا پروسکو دی کونِلیانو‌ـ والدوبیابِنه، نوشیدنیای با ضمانت اصالت و کیفیت که بر تپه‌های ترِویزو تولید می‌شود، یا باردولینو سوپِریوره، که از محصولات منطقهی دریاچه‌ی گاردا است.