دیالکتیک جدلی (Controversial Dialectic) هنر مشاجره است؛ مشاجره با هدف دفاع از خود، چه حق با شما باشد چه نه (per fas et nefas). ممکن است به طور عینی (objectively) حق با فرد باشد اما از نظر دیگران، و حتی بعضی وقت ها خود فرد، کاملا در اشتباه باشد. مثلا ممکن است من شواعد یک ادعا را با شدت هر چه تمام مورد تأکید قرار بدهم ولی طرف من آن را رد کند، و اینگونه به نظر برسد که واقعا آن را رد کرده است. در این صورت جای من و رقیبم با هم عوض می‌شود: حالا حق با او است، در حالی که واقعا اینطور نیست.