زنجیره تامین، موارد استفاده از بلاک چین

زنجیره تامین شبکه ای از اشخاص و کسب و کارها است که در تولید و پخش یک محصول یا سرویس خاص از تامین کنندگان اولیه تا مصرف کنندگان نهایی و مشتریان در آن سهیم هستند. یک سیستم زنجیره تامین، تامین کنندگان مواد غذایی یا مواد خام ، تولید کنندگان (مرحله پردازش) ، شرکت های توزیع و در نهایت خرده فروشان را شامل می شود. در حال حاضر، سیستم مدیریت زنجیره تامین کارآیی و شفافیت پایینی دارد و اکثر شبکه ها در تلاش برای تجمیع طرف های درگیر با مشکل روبرو می شوند. در شرایط ایده آل، محصولات، متریال ها، پول ها و داده ها باید در مراحل مختلف زنجیره به صورت یکپارچه با هم حرکت و کار کنند اما حفظ یک سیستم زنجیره تامین سازگار و کارآمد در مدل فعلی دشوار است - چنین سیستمی بر سودآوری شرکتها و قیمت نهایی فروش تأثیر منفی دارد. بعضی از مسائل مهم زنجیره تامین با تکنولوژی بلاک چین حل میشود زیرا این تکنولوژی در ثبت، انتقال و به اشتراک گذاری داده ها روش های نوینی ابداع کرده است.

مزایای بلاک چین در زنجیره تامین

به دلیل اینکه بلاک چین ها به صورت سیستم های پخش و توزیع طراحی شده اند، در برابر تغییرات بسیار مقاوم هستند و می توانند در شبکه های زنجیره تامین بسیار مناسب باشند. بلاک چِین حاوی بلوک هایی از داده هاست که به صورت زنجیر وار از طریق تکنیک های رمزنگاری به هم متصل اند که اجازه ی دستکاری یا تغییر در داده های ذخیره شده را نمی دهند - مگر اینکه کل شبکه اجازه دهد. بنابراین، سیستم های بلاک چین ساختاری مطمئن و قابل اعتماد برای انتقال اطلاعات است. اگرچه اغلب برای ثبت معاملات رمز ارزها استفاده میشود ولی برای امنیت انواع داده های دیجیتالی و شبکه زنجیره تامین هم بسیار سودمند است.

سوابق شفاف و غیر قابل تغییر بلاک چین

فرض کنید که چند شرکت و موسسه داریم که با هم کار می کنند و برای ثبت اطلاعات مربوط به مکان و مالکیت مواد و محصولات خود از یک سیستم بلاک چین استفاده میکنند. هر یک از اعضای زنجیره تأمین میتواند در جریان انتقال منابع از شرکتی به شرکتی دیگر باشد. از آنجا که سوابق داده ها قابل تغییر نیستند، اگر مشکلی به وجود آید، هیچ شبهه ای در مورد اینکه چه کسی مسئول این اتفاق است وجود نخواهد داشت.

حذف هزینه ها

به دلیل ناکفایتی در شبکه زنجیره تامین، ضایعات بسیاری تولید میشود. این مشکل در صنایعی که محصولات فاسد شدنی دارند شایع تر است. بهبود ردیابی و شفافیت داده ها باعث تشخیص و کاهش بخش های ضایعاتی و در پی آن افزایش ذخایر مالی می شود که کمک بزرگی برای شرکت ها است. همچنین بلاک چین هزینه های مربوط به واریز وجوه به حساب های بانکی مختلف و و هزینه برداشت از آنها را میتواند حذف کند. کاهش این هزینه ها منجر به سود می شود، بنابراین خروج این گونه هزینه ها از این معادلات حیاتی است.

ایجاد داده های تعاملی

یکی از مهمترین مشکلات زنجیره تأمین فعلی این است که نمی توان داده ها را جمع کرده و به هر فرد دخیل در پروسه فرستاد. بلاک چین ها سیستم های توزیع شده ای هستند که یک مخزن داده ی منحصر به فرد و شفاف دارند. هر گره شبکه (هر طرف) به افزودن داده های جدید و تأیید صحت آنها کمک می کند. این بدان معناست که تمام اطلاعات ذخیره شده در یک بلاک چین برای همه طرف های دخیل قابل دسترسی است، بنابراین یک شرکت می تواند به راحتی بررسی کند که چه اطلاعاتی توسط شرکت دیگر منتشر می شود.

جایگزینی EDI

بسیاری از شرکت ها برای ارسال اطلاعات تجاری به یکدیگر متکی به سیستم های مبادله الکترونیکی داده (EDI) هستند. با این حال، این داده ها اغلب به جای انتشار در یک زمان آنی، دسته دسته منتشر می شوند. اگر محموله ای ناپدید شود یا قیمت آن به سرعت تغییر کند، سایر افراد موجود در زنجیره تامین پس از خروج دسته EDI بعدی این اطلاعات را دریافت می کنند. با استفاده از بلاک چین، اطلاعات به طور مرتب به روز شده و با سرعت به تمام نهادهای دخیل فرستاده میشوند.

توافقنامه های دیجیتالی و اشتراک اسناد

برای هر نوع اشتراک سند در زنجیره تأمین، یک نسخه اصلی از آن ضروری است. اسناد و قراردادهای ضروری متکی به تراکنش های بلاک چین و امضای دیجیتالی هستند. بنابراین همه کاربران به نسخه اصلی توافق نامه ها و اسناد دسترسی دارند. بلاک چین تغییرپذیری سند را تضمین می کند و توافقنامه ها تنها در صورتی قابل تغییر هستند که همه طرف های دخیل اجازه بدهند. به این ترتیب، سازمان ها می توانند زمان کمتری را با وکلای خود برای بررسی مدارک یا پشت میز مذاکره بگذرانند و زمان بیشتری را برای توسعه محصولات جدید یا ترویج رشد مشاغل صرف کنند.

چالش های پذیرش بلاک چین در مدیریت زنجیره تامین

اگرچه فناوری بلاک چین دارای پتانسیل عظیمی برای صنعت زنجیره تامین است، اما چالش ها و محدودیت هایی وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرند.

ایجاد سیستم های جدید

سیستم های طراحی شده برای زنجیره تأمین یک سازمان ممکن است نتوانند خود را با محیط بلاک چین وفق دهند. بازسازی زیرساخت ها و پروسه های تجاری شرکت اقدام مهمی است که می تواند عملیات را مختل کرده و از دیگر پروژه ها حمایت مالی بخواهد. بنابراین، تا طیف گسترده ای از ایفاگران بزرگ صنعت این روند را اتخاذ نکنند، سرمایه گذاران در امضای این نوع قراردادها مردد خواهند بود.

مجاب کردن طرف های دخیل در زنجیره تامین به استفاده از بلاک چین

طرف های دخیل در زنجیره تامین نیز باید مایل به استفاده از فناوری بلاک چین باشند. استفاده از بلاک چین حتی در قسمتی از پروسه ی صنعتی برای سازمان ها سود آور است، اما اگر این روند متوقف شود نمی توان از مزایای کامل آن بهره برد. علاوه بر این، شفافیت چیزی نیست که همه شرکت ها طالبش باشند.

مدیریت تغییرات

زمانیکه یک بیزنس به سیستم بلاک چین مجهز شد، باید کم کم پذیرش این نوع سیستم را در میان کارکنان خود ارتقا دهد. یک برنامه ی مدیریتی باید بداند که بلاک چین چیست و در مورد راه های بهبود موقعیت شغلی و نحوه کار با سیستم های جدید تحقیق و بررسی کند. یک برنامه آموزشی مداوم می تواند به ویژگی ها یا نوآوری های جدیدی در تکنولوژی بلاک چین بپردازد، اما قطعا به زمان و منابع مالی نیاز دارد.

نگاه به آینده

در حال حاضر ایفاگران بزرگ صنعت زنجیره تامین از سیستم های توزیعِ مبتنی بر بلاک چین استقبال کرده و به منظور ترغیب استفاده از آن در حال تنظیم منابع مالی هستند. به احتمال زیاد شاهد پلتفورم های زنجیره تامین جهانی که مبتنی بر فناوری بلاک چین بوده و اطلاعات محصولات و مواد خام را به راحتی در اختیار شرکت ها قرار میدهند خواهیم بود. تکنولوژی بلاک چین تولید، پردازش توزیع و پاسخگویی سازمانها را میتواند با روش های مختلف تغییر دهد. هر رویدادی ثبت و تأیید می شود تا سوابق شفاف و غیرقابل تغییر ایجاد شود. به همین خاطر، شبکه های زنجیره تامینِ مبتنی بر بلاک چِین میتوانند زمینه های ناکارآمدی را که در مدل های مدیریت پیشین رایج بود حذف کنند.